Voor zeer velen betekent vakantie een vliegvakantie. Zo makkelijk ook. In een vloek en een zucht sta je voor bijna geen geld op een kaal vliegveld in de zon. Op het moment dat je van de vliegtuigtrap loopt en de warmte over je heen valt, overvalt je een bekende wereld die al leek vergeten. Alles ruikt en voelt anders. Hotelletje aan zee, handdoekje, biertje, ontspannen bruin worden. Vakantie. En je hebt er bijna niets voor hoeven te doen.

Maar dat is in hoog tempo een stuk lastiger geworden.

Goedkoop vliegen? Vergeet het maar. Een belangrijke stap in de verkeerde richting was ineens de verhoging – met maar liefst een dikke veertig procent – van de luchthavenkosten op Schiphol in begin 2025. Bepaald niet de eerste verhoging overigens. Bovendien wil het kabinet het aantal vluchten vanaf Schiphol aan banden leggen. Daarom kiezen steeds meer mensen ervoor om eerst de auto te nemen naar de kleinere Duitse luchthavens in steden als Düsseldorf, Weeze en Dortmund. Of men gaat via Brussel. Hoop wachten overal. Hoop stress. Controles. Peperdure parkeerkosten. En dan wat er aan vooraf gaat… Vroeger boekte je bij je reisbureautje om de hoek. Ze wisten wat je wilde, klaar. Nu moet je langs de sluip-door-kruip-weggetjes op internet op zoek naar de goedkoopste optie. Of, wat steeds meer mensen doen, ook nog eens wachten op de beste last minute-opties. Gaat het dan wel lukken met die vlucht? Een vliegvakantie anno 2025 is kortom een complexe hindernisbaan met een stevige gokfactor.

Waar dan nog eens bijkomt dat je vroeger met je vliegvakantie ergens uitkwam waar het niet alleen warm en zorgeloos was, maar ook nog eens goedkoop. Maar de verblijfkosten in de in Nederland populaire vakantiebestemmingen als Italië, Griekenland, Spanje en Portugal stijgen ieder jaar verder door. 

Dan maar de dikke kans op regen op de koop nemen en in Nederland blijven van de zomer? Goedkoop is dat overigens ook bepaald niet, blijkt uit de twee reportages die ON!-verslaggeefsters Raisa Blommestijn en Arlette Adriani voor maakten. Twee klassieke uitstapjes: één naar het strand van Scheveningen en één naar een pretpark. Dat is toch wel het minimum wat er te halen valt aan vakantiegevoel. Maar kijk eens naar de kosten. Echt niet normaal meer.

Zo klapt de val dicht voor de vakantieganger.

Met het vliegtuig naar het buitenland wordt complexer en duurder. Dagje uit in eigen land is voor de gewone man of vrouw met gezin al haast niet meer te doen. Ja, je kunt picknicken in een park. Maar de prijzen van de levensmiddelen in de supermarkt nodigen daar ook niet echt meer voor uit.

Je kunt dan nog in de auto stappen om af te reizen naar pakweg Zuid-Frankrijk. Die lange ritten in de hitte, jammerende kids op de achterbank, weer wat chips erin, nog eens een spelletje, met om de haverklap een file, of een tolweg, dat kale hotel onderweg met ook daar die opgelopen kosten en dan ergens uiteindelijk de camping... Bomvol! Wat dan weer wel meevalt is dat de benzineprijzen in bijna alle landen goedkoper zijn dan in Nederland. Wat weer een argument is om niet in Nederland op vakantie te gaan. 

Maar als het aan dit kabinet ligt, wordt het alleen nog maar erger. De prijs van een overnachting zal enorm omhoog gaan. Dit hangt samen met het Belastingplan 2025, waarin grote BTW-verhogingen werden opgevoerd die per 1 januari 2026 moeten ingaan. Culturele producten zouden hierbij naar het hoge BTW-tarief worden opgetrokken, zoals kranten, boeken, concerten en musea. De golf van verontwaardiging die hierover de kop op stak heeft ertoe geleid dat gedacht wordt om deze maatregelen te vervangen door een verhoging van de algemene BTW. Hierdoor worden de kosten verhoogd van veelgebruikte artikelen, zoals kleding, elektronica en benzine. Iets waar coalitiepartijen als de PVV en BBB overigens fel op tegen waren. Maar nauwelijks maatschappelijke verontwaardiging en media aandacht ontstond er over de invoering van het hoogste BTW-tarief voor overnachtingen in hotels, pensions, hotels en campings. Terwijl deze voor het leven van ‘de gewone man’,  op vakantie in Nederland, van veel groter belang zijn dan een kaartje voor de opera of de prijs van een boek. En heel concreet ook. Een vakantie in eigen land zal door de BTW-verhoging maar liefst twaalf procent duurder worden. 

Stel: u verhuurt uw eigen huis in vakantietijd als B&B. Dan gaat daarvoor de BTW in 2026 omhoog van 9 naar 21 procent! Dikke kans dat dit verhuren daardoor een stuk lastiger wordt. De kans dat deze verhoging wordt doorgevoerd, is niet ondenkbeeldig. Maar het is ook niet ondenkbeeldig dat het stilletjes over de verkiezingen wordt getild. Want welke partij wil nu campagne voeren met het voorstel dat de huur van uw vakantiehuisje nog duurder gaat worden dan het nu al is? Of wie durft in het oosten van het land de boodschap te verkopen dat de Nederlandse campings in zomer 2026 misschien wel leeg zullen staan omdat het even over de grens zo enorm veel goedkoper zal zijn? En wat als de hotels door de sterk verhoogde BTW halfleeg zullen blijven staan, met als direct gevolg dat er aanzienlijk minder geld naar de lokale economie zal gaan? (Want, zo is berekend, bij iedere honderd euro die een hotelgast besteedt, gaat er zestig euro extra de lokale economie in.) 

Niet alleen de val van de vakantie klapt zo dicht, maar de Nederlandse economie zelf kan zo nog verder onderuit gehaald kunnen worden. Met als gevolg meer werkloosheid en meer inkomensdaling. En ja, dan worden de opties voor een vakantie helemaal nietig.

De stijgende prijzen op een rijtje

De gemiddelde prijs voor een zomervakantie van Nederlanders is  1.073 euro, voor een gemiddelde reis van zeven tot acht nachten. De prijs is met 4,1 procent gestegen. 

In 2025 zijn de luchthavenkosten op Schiphol gestegen met 41 procent. In 2026 zullen ze nog eens stijgen met 7 procent. 

Volgens het CBS is de prijs voor een ticket voor een internationale vlucht tussen april 2024 en april 2025 met 20,8 procent gestegen. 

Het aantal last minute-vluchten is in 2024 met 142 procent gestegen. 

In het afgelopen jaar zijn de prijzen van levensmiddelen met zeven procent gestegen.

De overdrachtsbelasting voor vakantiewoningen is in vijf jaar gestegen van 2 procent naar 10,4 procent. De belastingregels voor vakantiehuisjes zijn bovendien complex en onvoorspelbaar. 

De hotelprijzen in Europa zijn tussen 2022 en 2024 gestegen met vijftien tot twintig procent. 

Het kabinet wil de vluchten vanaf Schiphol vanaf 2025 beperken tot maximaal 478.000 vliegbewegingen, waardoor ook vliegende vakantiegangers naar elders moeten uitwijken.

Van alle Europese landen zijn de benzineprijzen alleen in Denemarken hoger dan in Nederland; in alle andere landen is benzine goedkoper.

Het kabinet wil het algemene BTW-tarief van 21 procent voor overnachtingen invoeren vanaf 1 januari 2026. Een fikse verhoging ten opzichte van de huidige 9 procent.