Achtergronden & opinie

Eerste landonteigening sinds aankondiging stikstofplannen

De eerste landonteigening sinds de aangekondigde stikstofplannen van de overheid lijkt een feit te worden. Rechtbank Den Haag heeft op 17 juni in een rechtszaak aangespannen door melkveehouder Gert Hogendoorn tegen gemeente Krimpenerwaard, hem in het ongelijk gesteld. Hij wordt gedwongen zijn land te verkopen om plaats te maken voor natuurgebied.

‘’Het is verschrikkelijk dat we alles kwijtraken en ik slaap er slechter door, maar op een gegeven moment moet je het ook zakelijk gaan bekijken.’’

Uitspraak

De gemeente Krimpenerwaard, Zuid-Holland, ging vorig jaar over tot onteigening van de 26 hectare grond van boer Hogendoorn, omdat zijn land natuurgebied moet worden. Gert Hogendoorn, vierde generatie op de boerderij, accepteerde dit besluit niet en stapte in maart 2022 naar de rechtbank

‘’De onteigening van mijn grond voelde ik al aankomen, maar ik ben vooral teleurgesteld door de slechte afhandeling van de overheid. De gemeente en de grondverwervers hebben ons vanaf het begin onder druk gezet en waren vaak onbereikbaar.’’

De rechters in Den Haag laten nu in hun uitspraak weten dat het koninklijk besluit voor de onteigening in stand kan blijven. De gemeente heeft naar het oordeel van de rechtbank goed gehandeld, hoewel ze ook toegeeft dat ze slechts minimaal mag toetsen. Dit heeft ermee te maken dat een rechter niet zomaar op de stoel van een bestuurder, in dit geval de gemeente, mag zitten.

De advocaat van Gert Hogendoorn wil mogelijk in cassatie gaan.

Landelijke onrust

De onteigening komt op een zeer gevoelig moment. Op 10 juni 2022 maakte het kabinet plannen bekend om de stikstofuitstoot in Nederland gebieden te reduceren tot percentages die oplopen tot wel 95%. Met deze voornemens worden plannen werkelijkheid die al jaren gevreesd werden door de boeren: massale onteigeningen van hun landbouwgronden.

‘’Het echte leed is al geschied vanwege een kleurplaatje van de overheid. Als je grond hierop gemarkeerd is, dan is de waarde ervan al gekelderd. Of dit doelbewust is van de overheid kan ik niet bewijzen, maar zo worden de spelletjes wel gespeeld,’’ stelt Hoogendoorn.

Wat boer Hogendoorn krijgt voor zijn land als gevolg van de onteigening is nog niet helemaal bepaald. Hij krijgt eerst een voorschot, zo’n 1.7 miljoen euro. Daarna kan er nog een paar ton bijkomen, afhankelijk van de prijs van de grond.

‘’Veel mensen denken dat het veel geld is, maar voor 1.7 miljoen euro kun je nergens land van kopen. Je krijgt een beroepsverbod opgelegd, want je kan geen kant meer op. Daarnaast moeten we ook nog belasting betalen over dit bedrag, dat ook ons pensioen is.’’

Toekomst van de boeren

Vorige week woensdag hielden de boeren een grote demonstratie als steun voor de boeren in het Veluwse dorp Stroe met 60.000 betogers.

Ook vandaag worden door verschillende boerenactiegroepen protesten gehouden. ‘’We pikken het niet. De roep in de achterban is groot om er de beuk in te gooien,’’ zegt de voorzitter van Farmers Defence Force Mark van den Oever, die de boeren moed inspreekt.

Voorman van Agractie Bart Kemp roept in een video vanochtend de stikstofminister Christianne van der Wal op om haar plannen in te trekken. ‘’U als overheid bent onbetrouwbaar en ongeloofwaardig.’’

Volgens Gert Hogendoorn is het belangrijk om niet overmatig emotioneel te worden, hoewel hij het als geen ander wel begrijpt. ‘’Probeer over je emoties heen te stappen, hou de verhoudingen in je gezin goed en maak plannen. Daar moet je je energie in steken, want dan sta je veel sterker tegen de machtige overheid.’’

Foto privé-collectie: Gert Hogendoorn