Auteur: dr. Carla Peeters
Dit zijn de oorzaken:
1. Vrouwen hebben vaker last van bijwerkingen van vaccins
Zowel bestaande literatuur als recente studies tonen aan dat vrouwen ongeveer een twee keer hogere incidentie en ernstige bijwerkingen ervaren na injecties met Covid-19-vaccins dan mannen. Bij vrouwen worden ook vaker auto-immuunziekten gediagnosticeerd.
2. Vrouwen onevenredig de dupe van lockdown-beleid
Lockdowns veroorzaakten een economische terugslag met langdurige gevolgen. Het pandemiebeleid heeft geleid tot de grootste terugval in de participatie van vrouwen in betaald werk en gendergelijkheid sinds een generatie en ondermijnt de veiligheid en weerbaarheid van vrouwen tegen schokken. In de (global gender-gap index 2023) blijft Nederland op plaats 28 staan, veel slechter dan België en Duitsland. Met de voorgenomen verarming van het zorgbeleid en meer inzet van mantelzorg, dreigt een volgende kick-back voor de participatie van de vrouw in het arbeidsproces.
3. Long Covid als gevolg van covid-maatregelen
Vrouwen hebben vaak twee keer zoveel symptomen en diagnoses van Long Covid dan mannen, niet alleen in de acute fase maar ook bij de opvolging. Long Covid-symptomen bleken het meest verhoogd te zijn bij gezondheidsmedewerkers en zouden verband kunnen hebben met langdurige coronamaatregelen en het dragen van mondkapjes in het bijzonder.
FAIR Health Inc, een Amerikaanse ziektekostenverzekeraar, zag de hoogste incidentie bij vrouwen in de leeftijd van 36-64 jaar (40 procent van het totale aantal Long Covid-patiënten), waarbij geheugenverlies (40,0 procent) en slaapstoornissen (36,6 procent). De meest voorkomende symptomen waren na een infectie van twee maanden.
4. Vrouwen lijden meer aan psychologische stoornissen
De pandemie heeft de psychische problematiek bij vrouwen erger gemaakt. Uit onderzoek van het Nederlandse CBS blijkt bijvoorbeeld dat vrouwen in de leeftijd van 18-25 jaar een grotere stijging in psychische klachten ervaren ten opzichte van eerdere jaren. 58 % van de geïnterviewde vrouwen in deze leeftijdscategorie en daarmee aan het begin van hun loopbanen, zeiden dat de coronacrisis hun leven zeer negatief beïnvloed heeft.
Uit nieuw onderzoek van de Centers of Disease Control and Prevention bleek dat bijna drie op de vijf ondervraagde meisjes op de middelbare school in de VS in het coronajaar 2021 melding maakten van gevoelens van aanhoudend verdriet of hopeloosheid, een stijging van ongeveer 60 procent in de afgelopen tien jaar. Het lijkt er vaak op dat de geestelijke gezondheid bij vrouwen wordt gemedicaliseerd, dat wil zeggen behandeld als een medische kwaal waarbij al snel medicatie wordt voor geschreven, zonder dat de onderliggende oorzaken goed worden onderzocht.
5. Vrouwen zijn vaker ongelukkig op het werk
De corona-pandemiemaatregelen van de afgelopen jaren hebben de verschillen tussen mannen en vrouwen uitvergroot. Veel vrouwen die hun betaalde baan zijn kwijtgeraakt zijn niet teruggekeerd naar betaald werk. Zo is als gevolg van de coronamaatregelen onder bijvoorbeeld werkende Canadezen de stijging van invaliditeit voor vrouwen tussen 16 jaar en 54 jaar het hoogst.
Ook de negatieve effecten van de pandemiemaatregelen op de geestelijke gezondheid reiken ver, met name in de zorg die voor 70 tot 80 procent uit vrouwen bestaat. Onderzoeken tonen aan dat 20 tot 70 procent van de zorgmedewerkers worstelt met geestelijke gezondheidsproblemen zoals stress, slapeloosheid, depressie, angst en posttraumatische stressstoornis.
6. Vrouwen vaker op de rand van een burnout
Wereldwijd verloren vrouwen in het coronajaar 2021 800 miljard dollar aan inkomen en waren ze goed voor meer dan 64 miljoen verloren banen, wat neerkomt op 5 procent van het totale aantal banen van vrouwen, terwijl mannen 3,9 procent van hun banen in dezelfde periode verloren.
De oorzaak is dat vrouwen zijn oververtegenwoordigd in laagbetaalde banen in sectoren die als eerste en langdurig te maken hadden met het dragen van mondkapjes, frequent testen en vaccinaties, en ze behoren zo tot de bedrijfstakken die het zwaarst getroffen zijn door de lockdowns.
Het laatste rapport van Women in the Workplace stelt dat 42 procent van de vrouwen altijd of bijna altijd een burn-out hebben. Dat percentage is extreem hoog en dit zou vrouwen helemaal uit het betaalde beroepsleven kunnen verdrijven, of ervoor kunnen zorgen dat ze een stap terug doen in hun carrière naar iets dat beter beheersbaar is. De wijdverspreide intensiteit van burn-out heeft veel vrouwen ertoe gebracht op zoek te gaan naar een nieuwe carrière die minder veeleisend is en in sommige gevallen de betaalde arbeidsmarkt helemaal te verlaten.
Een gezonde wereld is een samenleving met een balans in gezondheid en betaald werk voor man en vrouw. Bovenal blijkt een gelijkwaardige impact van vrouwen gunstiger voor het voorkomen van rampen en de wederopbouw van een samenleving.
De achterstelling van vrouwen die als gevolg van de coronamaatregelen is vergroot, vraagt om een inzet die de terugslag volledig kan compenseren. Vrouwen verdienen de juiste ondersteuning en beleidskeuzes die hun gezondheid bevorderen om in het arbeidsproces te kunnen deelnemen in posities die zij kunnen bekleden qua talent, kennis en vaardigheden.
Dit is een verkorte versie van het eerder verschenen artikel “ The collapse of women’s health and work’.
Dr.ir. Carla Peeters, oprichter van COBALA Good Care Feels Better is immunoloog gespecialiseerd in nutrition en leefstijl, strategisch business consultant/interim-bestuurder/spreker/auteur voor een gezonde wereld.
Hoofdafbeelding: redactie, Amsterdam Museumplein 2 januari 2022