Auteur: Paul Cliteur
De monsterzege van de PVV en de daarop volgende stroeve formatiebesprekingen maken weer veel duidelijk over de Nederlandse politieke cultuur. Of liever: over de houding van de Nederlandse hoofdrolspelers. En wat wij, het Nederlandse volk, bereid zijn te slikken van die hoofdrolspelers.
Het begint ermee dat onze demissionaire premier door de wereld reist en besprekingen voert waar niemand om gevraagd heeft, over onderwerpen waar we niets van weten, en afspraken maakt waarvan we de inhoud pas veel later te weten zullen komen – als dat al gebeurt.
Eén van die onderwerpen, hoofdschotel mag men wel zeggen, is een baan voor de demissionaire premier zélf. In Brussel of in Davos, maar misschien ook wel daarbuiten. Voor dat sollicitatietraject heeft de premier tijd nodig. Bovendien kan hij met veel tijd veel stemming maken tegen zijn opvolger en rivaal, Geert Wilders. Moeilijk kan dat niet zijn, stemming maken tegen Wilders, want Wilders is kritisch over de EU, om het zacht uit te drukken. Dus Brussel is al aan boord. Brussel staat daarmee in de weg voor een snelle formatie.
VVD-partijleider Yeşilgöz helpt Rutte daarbij. Zij wil niet gaan praten met Wilders over regeringsdeelname en houdt dat nu al enige tijd met opvallende hardnekkigheid vol. Voorwendsel: VVD heeft 10 zetels verloren. Werkelijke reden: Rutte helpen aan zijn topfunctie. Maar ook frustreren dat Wilders, een VVD-afvallige tenslotte, een succes behaalt.
De PVV als partij voor VVD’ers die het echt menen
Misschien is dat laatste nog wel het belangrijkste. De PVV is voor de VVD gevaarlijke concurrentie. De VVD maakte bij de val van het kabinet bekend dat zij strengere immigratie en asielinstroom wenst. Maar de PVV is, als het erop aankomt, de partij die dat ook echt wil realiseren. Net als FVD. Met grenzen dicht. Opzeggen van het verouderde Vluchtelingenverdrag. De PVV is een partij voor VVD’ers die het echt menen. Dat is knap bedreigend voor de VVD.
Omtzigt difficulteert
Wie ook, enigszins onverwacht, helpt met “difficulteren” (lastig doen) is Pieter Omtzigt. Omtzigt heeft vanuit het niets 20 zetels gehaald. Hij heeft dus niet het “excuus” van Yeşilgöz een verliezer van de verkiezingen te zijn. Omtzigt is echter een eeuwige twijfelaar. Hij is op dit moment zijn krediet als integriteitskampioen in sneltreinvaart aan het verliezen. Kom op Pieter, we hebben geen tijd voor dat gezeur. Je wilde geen premier worden. Dat hoeft nu niet, maar wel even meewerken graag. En hou op met die doorzichtige spelletjes dat Geert eerst even al zijn zonden moet opbiechten alvorens je überhaupt wil koffiedrinken.
Caroline van der Plas van BBB, grootste in de Eerste Kamer, is op dit moment met haar coöperatieve opstelling de enige die moreel leiding geeft aan de Lage Landen.
Ga eerst met haar praten Ronald, de 7 zetels van BBB zijn vanwege hun positie in de Eerste Kamer het dubbele waard.
Paul Cliteur (geb. 1955) heeft 40 jaar rechtswetenschap gedoceerd aan de Universiteit Leiden, de laatste 20 jaar als hoogleraar. Tevens was hij 7 jaar hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Delft. Hij heeft ongeveer 30 promovendi begeleid, ongeveer 30 boeken geschreven en geredigeerd naast vele opiniestukken voor Nederlandse kranten. Hij zal de komende tijd elke twee weken een column schrijven voor ON! Paul Cliteur is lijstduwer voor FVD bij de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023.
Hoofdafbeelding: ANP / Remko de Waal – Den Haag 30-11-2023: Verkenner Plasterk vervolgt gesprekken met fractievoorzitters