Franse voorzitterschap Raad van de EU gesponsord door auto-industrie

Ophef en problemen teisteren het nieuwbakken Franse voorzitterschap van de Raad van de EU, een belangrijk beslissingsorgaan van de Europese Unie. De autofabrikanten Renault en Stellantis (Citroën en Peugeot) stellen namelijk honderden auto’s ter beschikking aan de Franse delegatie in de Raad. Volgens de Franse regering is dit slechts ‘een gebaar van vrijgevigheid’ van de autofabrikanten, ondanks dat de EU zelf ook veel kosten van het voorzitterschap vergoedt. Tegenstanders ruiken belangenverstrengeling.

Het eerste probleem is dat Renault en Stellantis al veelvuldig aan het lobbyen zijn in zowel de EU als in eigen land. Hun gedeclareerde lobbyuitgaven bedroegen in 2020 samen zo’n twee miljoen euro. Als sponsor hebben de bedrijven de komende zes maanden dat het Franse voorzitterschap duurt mogelijk een VIP-ingang naar de lobbykamers, en daar zijn er heel veel van in Brussel. Frankrijk bepaalt de agenda en kan ongunstige regelgevingen voor de auto-industrie omtrent bijvoorbeeld CO2-uitstootrechten uitstellen.

Het tweede probleem van sponsordeals is dat bedrijven constant bezig zijn om hun reputatie op te poetsen, ook wel ‘greenwashing’: bedrijven doen zich duurzamer voor dan ze in werkelijkheid zijn. Door elektrische auto’s aan te bieden aan de Franse delegatie in de EU, kan Renault voor de consumenten het eigen imago oppoetsen, terwijl het bedrijf in werkelijkheid vervuilend is.

Emily O’Reilly, de EU-Ombudsman, zei eerder al dat sponsordeals reputatieschade opleveren voor de Raad van de EU, waarin de ministers van de 27 lidstaten zitting hebben met mede-wetgevingsbevoegdheid, samen met de Commissie en het Europees Parlement, en niet te verwarren met de Europese Raad van regeringsleiders. Of de twee autogiganten daadwerkelijk invloed uitoefenen op de besluitvorming in de EU is moeilijk te zeggen. Dat laat ook meteen het probleem zien. Zulke twijfelachtige sponsoren en schenkingen wekken wel het vermoeden, omdat niet of nauwelijks is te controleren wat er in gesloten kamers wordt besproken tussen beleidsmakers in de EU en de multinationals.

Overigens is het niet alleen Frankrijk dat gebruik maakt van sponsoren. Elke voorzitter van de Raad heeft gebruik gemaakt van sponsoren, op Duitsland na. Finland werd gesponsord door BMW, Oostenrijk door Audi, Porsche en Microsoft, Roemenië door Mercedes en Coca Cola, en Bulgarije had maar liefst 50 verschillende sponsoren.

Petities die lidstaten oproepen om te stoppen met het accepteren van sponsoren voor het voorzitterschap tellen al tienduizenden handtekeningen. Toch is Brussel niet bereid om de omstreden sponsordeals voor de Raad te verbieden. De EU blijft blijkbaar liever dezelfde ontransparante organisatie.