‘Suriname en Nederland: van historische band naar strategische alliantie’

Auteur: Yernaz Ramautarsing

We leven in tijden van geopolitieke onrust. De unipolaire wereld met de Verenigde Staten als enige grootmacht is niet meer. Nieuwe allianties worden gesmeed, zoals tussen Rusland en een aantal Afrikaanse landen. Ook een initiatief van de BRICS-landen om te concurreren met de dollar wijst op veranderende verhoudingen. 

Dit is het uitgelezen moment voor Nederland om haar plek in de wereld te evalueren en zo nodig onze koers te wijzigen. Daar is visie voor nodig en aan de rechterkant ontbreekt het daaraan. Dilan Yeşilgöz (VVD) en Caroline van der Plas (BBB) hebben geen blijk gegeven van inzicht of principes op dit gebied. En Wilders heeft een duidelijk wereldbeeld, maar buiten zijn kijk op de Islam hoor je hem zelden over geopolitiek. 

Met de aanstaande geopolitieke onrust kan een samenwerking tussen Nederland en Suriname ervoor zorgen dat beide landen hun positie versterken. Er is alle potentie voor een win-win relatie met enorme voordelen voor beide landen. 

Dit gaat even niet over emoties rond herstelbetalingen of excuses voor de kolonisatie. We laten deze buiten beschouwing en we richten ons op de uitdagingen van het heden. Wat ik voorstel, is een grote uitruil tussen beide landen om de grootste problemen die beide landen teisteren aan te pakken. 

Suriname is een voormalige Nederlandse kolonie in Zuid-Amerika met directe toegang tot de Atlantische Oceaan. Verder grenst het land aan Guyana, Frans Guyana en regionale grootmacht Brazilië. Qua oppervlakte is het vier keer zo groot als Nederland en het heeft slechts 600.000 inwoners, maar zij spreken allemaal Nederlands en bijna de helft van hen identificeert zich als Christen.

In 1975 werd Suriname onafhankelijk van Nederland, dat toentertijd onder bewind stond van het linkse kabinet Den Uyl. Er kwam geen referendum aan te pas en het proces leidde tot grote angst onder de bevolking, waarvan maar liefst een derde naar Nederland verhuisde. Dit was een massale brain drain voor Suriname. Vijf jaar later volgde een militaire coup en een dictatuur die pas eindigde in 1991, na politieke afrekeningen, een burgeroorlog en economische malaise. 

Vanaf dat moment krabbelde het land langzaam op. De economische groei werd afgeremd toen oud-couppleger Desi Bouterse werd verkozen tot president in 2010. Gelukkig werd in 2020 een nieuwe president gekozen, Chan Santokhi, een pro-Nederlandse politicus die wil investeren in banden met de diaspora in Nederland. 

Laten we een aantal problemen van Nederland op een rij zetten:

• Een behoefte aan fossiele brandstoffen die ons afhankelijk maakt van de VS of Rusland
• Een bizarre stikstofnorm die enorme gevolgen heeft voor onze landbouwproductie
• Een gebrek aan ruimte en een enorme woningnood in combinatie met een massale toestroom van asielzoekers. 

Wat heeft Suriname zoal te bieden?

• Olievoorraden voor de kust 
• Geen rare stikstofnorm plus duizenden hectares vruchtbare grond geschikt voor het verbouwen van nagenoeg alle gewassen
• Heel veel ruimte 

Nederland kan zijn voordeel doen met de olie, landbouwgrond en enorme ruimte van Suriname. Daar moet natuurlijk iets tegenover staan. Nederland kan helpen met de volgende problemen waar Suriname mee worstelt: 

• Een belabberde infrastructuur die economische groei in de weg zit
• Tierende inflatie van ?? % vanwege een zwakke munt.
• Aan het infuus van het veeleisende Internationaal Monetiar Fond  IMF, zolang de gevonden olie niet wordt geëxploiteerd
• Laag opleidingsniveau van de beroepsbevolking

Nederland heeft juist veel kennis en ervaring op deze vlakken. We hebben immers:

• De beste infrastructuur in de wereld
• Een sterke munt
• Royal Dutch Shell 
• Een relatief hoog opleidingsniveau van de beroepsbevolking

Je hoeft geen geopolitiek expert te zijn om te herkennen dat samenwerking tussen deze twee landen mogelijk is in het voordeel van beide partijen. Op de gebieden van landbouw, infrastructuur, leefruimte en olie kunnen beide landen profiteren van de eigenschappen van de ander. 

In de huidige veranderende wereld kunnen beide landen het zich niet veroorloven deze relatie, met al deze potentie, te verwaarlozen. Nederland en Suriname delen zoveel en hebben elkaar oneindig veel te bieden. Die essentie wordt gemist in debat over de geschiedenis van slavernij en kolonialisme.

Suriname heeft een zeer strategische ligging. Als de haven van Paramaribo met Rotterdamse hulp wordt uitgebreid, kan Suriname een regionaal middelpunt worden die Zuid-Amerika verbindt met de Caraïben en de Verenigde Staten. Nederland zou privileges kunnen afdwingen in ruil voor die expertise. 

In plaats van herstelbetalingen kan Nederland Suriname iets veel kostbaarder geven waar ook Nederland beter van wordt, namelijk vrijhandel. Suriname zet dan op zijn beurt de grenzen open voor Nederlandse ondernemers en burgers die bijvoorbeeld in plaats van in Spanje in Suriname een tweede huis laten bouwen. 

Zijn er redelijke argumenten tegen het aanhalen en intensiveren van de banden met Suriname? Ja, die argumenten bestaan. Het land is niet aantrekkelijk voor investeerders door bureaucratie en corruptie en heeft een belabberde infrastructuur. Maar welk ander land met zoveel grondstoffen heeft deze problemen niet? 

Er zijn meer argumenten vóór. Beide landen delen dezelfde taal en er is geen verbinding zo sterk als die van een gedeelde geschiedenis. Suriname is vergeleken met de buurlanden een veilig land voor buitenlanders en politiek geweld is sinds de jaren 80 niet meer voorgekomen. 

Misschien wel het belangrijkste argument is dat de 350.000 Surinamers in Nederland beschikken over enorme kennis van het land en de gebruiken van de lokale bevolking. Veel van hen staan te springen om hun geboorteland een helpende hand te bieden. Intensieve samenwerking op landbouw, olie en infrastructuur biedt hen de kans om beide landen sterker te maken. 

Een relatie als die tussen Nederland en Suriname is zeldzaam. Met het oog op de veranderende geopolitieke verhouding moeten we de handen ineen slaan om de toekomst voor beide naties veilig te stellen. Niet uit emotie of schuldgevoel, maar uit rationeel eigenbelang.

Dit is een opiniestuk van Yernaz Ramautarsing (@YerRamautarsing). Hij is politicoloog, libertarisch commentator en beleidsmedewerker bij Belang Van Nederland (BVNL).

Hoofdafbeelding: ANP / Koen van Weel – Nationaal Slavernijmonument Amsterdam, 01-07-2021: Belangstellenden tijdens de landelijke herdenking in het Oosterpark van het slavernijverleden